TNCG - 25.4.2013: (Để đóng góp vào sự chuẩn bị tâm lý cho quảng đại quần chúng nói chung, và cho tuổi trẻ nói riêng, cho các phong trào đấu tranh đòi Công Lý - Sự Thật và Dân Chủ - Nhân Quyền, BBT - TNCG xin giới thiệu đến quý vị bài viết của "Nhóm Tâm Lý Hướng Dương". Hy vọng, nội dung bài viết sẽ giúp đỡ chúng ta ngày càng "giảm bớt sự sợ hãi", thay vào đó bằng sự "can đảm, tự tin và hành động". Xin chân thành cám ơn "Nhóm Tâm Lý Hướng Dương".
Các bạn thân mến, Trước tình hình hiện nay, khi nhân dân mạnh dạn hơn để thực hiện quyền công dân bị nhà nước tước đoạt thì nhà nước càng sợ hãi, do đó việc hù dọa, răn đe, kêu lên làm việc, và bắt bớ gia tăng. Việc bị kêu lên thẩm vấn hay “mời đi làm việc” sẽ dần là chuyện bình thường, có thể nói sẽ như..... cơm bữa. Chúng ta cần chuẩn bị tâm lý để dần quen thuộc điều này và có “cơm bữa” theo đúng ý mình.
Đầu tiên, chúng ta ai cũng muốn là làm sao giữ bình tĩnh trước áp lực của công an. Sự bình tĩnh thường không đến một cách tự nhiên, nhất là nếu chúng ta thường xuyên có khủng hoảng chấn động bất ngờ trong cuộc sống và đưa đến tình trạng dễ bị hồi hộp lo sợ. Dù đây là phản ứng tự vệ tự nhiên nhưng lâu ngày không kiểm soát, dễ thành thói quen sợ. Điều này cộng hưởng với phản ứng tự động sinh tồn của cơ thể dễ làm tăng thêm nỗi sợ khi bị áp lực. Các phản ứng tự nhiên này là tim đễ đập mạnh, thở hụt hơi, chân tay lạnh, đầu óc mất tập trung, không suy nghĩ vững vàng, v.v...Vì vậy để có sự tự tại bình tĩnh, ngay từ bây giờ chúng ta cần thường xuyên tập thói quen tịnh tâm cho chính mình, để khi bị áp lực chúng ta tự động có thói quen bình tĩnh.
Có ba yếu tố gợi ý có thể giúp chúng ta phát huy thói quen bình tĩnh, điều chế cảm xúc, và lựa chọn chính chắn trước áp lực:
I.Tâm Tịnh
Để tâm được tịnh, chúng ta có thể tập từ bây giờ:
1. Cầu nguyện thường xuyên. Thật sự lắng lòng và để tâm vào ý nguyện.
2. Tập hít thở thư giãn hàng ngày. Lúc này ta tập trung vào hít thở sâu, lắng nghe tiếng thở của chính mình hay những âm thanh chung quanh.
3. Thường xuyên lập lại trong đầu những lời hay ý đẹp trong giáo lý hay ngoài đời gìúp định hướng hoặc động viên ta.
4. Hay làm những cách thư giãn hay tịnh tâm khác mà chúng ta học hỏi được và thích hợp cho bản thân.
Nghiên cứu cho thấy những người tập tịnh tâm sâu và thường xuyên trong một thời gian có thể làm thành não của phần tiền não dày hơn và hoạt động tích cực hơn. Tiền não là nơi giúp chúng ta phán đoán, lấy quyền định, tự chế, kiểm soát xúc cảm, điều chế sợ hãi, và kiểm soát lời ăn tiếng nói của bản thân.
II. Mường tượng thường xuyên sự bình tĩnh tự tin của bản thân và những điều chủ động muốn làm khi bị thẩm vấn để dồn năng lượng vào điều ta muốn xảy ra.
Sự mường tượng đưa chính mình vào thực tế trước trong trí não là cơ hội thao dợt để nắm vừng phản ứng (suy nghĩ cảm xúc) của chính bản thân và phần nào trong tư thế sẵn sàng ứng phó trước áp lực. Khi chúng ta chú ý lưu tâm vào đâu thì tâm não của chúng ta sẽ dồn năng lượng vào đó. Chúng ta hướng về những suy nghĩ tích cực và sự tự tin, chúng ta sẽ tự tin.
Bốn điều ta có thể mường tượng và tập trước là:
1. Lắng nghe và quan sát đối phương. Chúng ta cần biết rất rõ những gì đang diễn ra. Họ nói gì, hỏi gì. Quan sát cử chỉ của họ và quan sát điều họ nói.
2. Giữ im lặng. Điều này giúp ta dễ kiểm soát chính mình, có thời gian để lựa chọn đối thoại theo ý muốn, kiểm soát chính bản thân và từ đó thêm tự tin. Như kỹ sư Nguyễn Văn Thạnh có nhắn nhủ: “Nên nhớ một quyền là chúng ta có quyền im lặng, từ chối trả lời. Không cần thiêt là hỏi gì trả lời đó. Công an có tính cù nhầy và hay nói nhiều câu rất vớ vẩn.”
3. Không sợ hãi: Kỹ sư Nguyễn Văn Thạnh chia sẻ: “....không có gì phải sợ....Nếu pháp trị thì phải có bằng chứng chứ không thể dùng “cảm tính” nghi ngờ được.” Các bạn có thể kham thảo thêm chia sẻ của kỹ sư Nguyễn Văn Thạnh tại:
http://thanhnienconggiao.blogspot.com.au/2013/02/giay-moi-va-dan-chu.html4. Chủ động đối thoại. Như chia sẻ của TS Nguyễn Quốc Quân sau khi ra tù: “Luôn nói điều mình muốn nói. Không cung cấp điều họ muốn biết.” Hay “Cho họ biết giao ước 3 không, tức không cung cấp con số, không cung cấp nơi chốn, và không cung cấp tên người.” Tập quen những trả lời như: “Tôi không biết.” “Tôi không nhớ” hay “Xin phép tôi không nói.” Hiều là người thẩm vấn chỉ đang làm nhiệm vụ của họ.
III. Thuộc nằm lòng và biết rất rõ QUYỀN của chúng ta theo pháp luật hiện nay và dùng hiểu biết này để đối thoại chỉ ra những sai trái của việc thẩm vấn hay bắt bớ.
Các bạn hãy tham khảo thêm Cẩm Nang Luật- Tập 1 trên blog Luật Của Sự Thật:
http://luatcuasuthat.blogspot.com.au/p/tap-1.htmli
Sau là những kiến thức căn bản về luật pháp mà chúng ta cần nắm vững để giúp ta có thêm tự tin, đối thoại chủ động, và định hướng kinh nghiệm bị thẩm vấn.
Khi bị CA đòi bắt đem về đồn, bạn có quyền hỏi lý do và có quyền từ chối không đi cho tới khi có lý do chính đáng không? Nên đi theo CA về đồn hay là không?
Theo qui định tại Điều 71 Hiến pháp 1992 “Công dân có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự và nhân phẩm. Không ai bị bắt, nếu không có quyết định của Toà án nhân dân, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát nhân dân, trừ trường hợp phạm tội quả tang. Việc bắt và giam giữ người phải đúng pháp luật. Nghiêm cấm mọi hình thức truy bức, nhục hình, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của công dân”.
Và tại Điều 6 Bộ luật TTHS: “Không ai bị bắt, nếu không có quyết định của Toà án, quyết định hoặc phê chuẩn của Viện kiểm sát, trừ trường hợp phạm tội quả tang.”
Như vậy theo qui định tại Hiến pháp và Bộ luật TTHS, thì công dân có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, không ai bị bắt nếu không có quyết định của tòa án, quyết định hoặc phê chuẩn của viện kiểm sát. Do đó khi bạn tham gia biểu tình mà bị cảnh sát hay an ninh đòi bắt giữ thì bạn có quyền yêu cầu họ nói rõ lý do bắt bạn, yêu cầu họ cho biết họ cho biết bạn vi phạm luật nào và điều bao nhiêu?
Trong trường hợp họ sử dụng vũ lực để cưỡng bức bạn về đồn cảnh sát, bạn nên tạm thời chấp hành để trách việc họ vu khống cho bạn chống người thì hành công vụ. Nhưng khi họ làm việc thì bạn cương quyết yêu cầu họ nói rõ lý do bắt bạn.
CA có quyền tạm giam bạn bao lâu trong tiến trình điều tra? Bạn có quyền yêu cầu để được gặp luật sư của bạn không?
Theo qui định của Bộ luât TTHS tại Điều 87 về thời hạn tạm giữ:
1. Thời hạn tạm giữ không được quá ba ngày, kể từ khi Cơ quan điều tra nhận người bị bắt.
2. Trong trường hợp cần thiết, người ra quyết định tạm giữ có thể gia hạn tạm giữ, nhưng không quá ba ngày. Trong trường hợp đặc biệt, người ra quyết định tạm giữ có thể gia hạn tạm giữ lần thứ hai nhưng không quá ba ngày. Mọi trường hợp gia hạn tạm giữ đều phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn; trong thời hạn 12 giờ, kể từ khi nhận được đề nghị gia hạn và tài liệu liên quan đến việc gia hạn tạm giữ, Viện kiểm sát phải ra quyết định phê chuẩn hoặc quyết định không phê chuẩn.
3. Trong khi tạm giữ, nếu không đủ căn cứ khởi tố bị can thì phải trả tự do ngay cho người bị tạm giữ.
Như vậy thời hạn tạm giữ tối đa là 9 ngày.
Theo qui định của Bộ luật TTHS tại Điều 120 về thời hạn tạm giam để điều tra:
1. Thời hạn tạm giam bị can để điều tra không quá hai tháng đối với tội phạm ít nghiêm trọng, không quá ba tháng đối với tội phạm nghiêm trọng, không quá bốn tháng đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
2. Trong trường hợp vụ án có nhiều tình tiết phức tạp, xét cần phải có thời gian dài hơn cho việc điều tra và không có căn cứ để thay đổi hoặc huỷ bỏ biện pháp tạm giam thì chậm nhất là mười ngày trước khi hết hạn tạm giam, Cơ quan điều tra phải có văn bản đề nghị Viện kiểm sát gia hạn tạm giam.
Việc gia hạn tạm giam được quy định như sau:
a) Đối với tội phạm ít nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam một lần không quá một tháng;
b) Đối với tội phạm nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam hai lần, lần thứ nhất không quá hai tháng và lần thứ hai không quá một tháng;
c) Đối với tội phạm rất nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam hai lần, lần thứ nhất không quá ba tháng, lần thứ hai không quá hai tháng;
d) Đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng có thể được gia hạn tạm giam ba lần, mỗi lần không quá bốn tháng.
Như vậy thời hạn tạm giam tối đa là 16 tháng.
Theo qui định của Bộ luật TTHS tại Điều 11 về việc bảo đảm quyền bào chữa của người bị tạm giữ, bị can, bị cáo: “Người bị tạm giữ, bị can, bị cáo có quyền tự bào chữa hoặc nhờ người khác bào chữa. Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Toà án có nhiệm vụ bảo đảm cho người bị tạm giữ, bị can, bị cáo thực hiện quyền bào chữa của họ theo quy định của Bộ luật này.”
Như vậy bạn có quyền yêu cầu gặp luật sư của bạn ngay từ khi bạn bị tạm giữ. Bạn có quyền không trả lời bất cứ câu hỏi nào của cơ quan cảnh sát và bạn cũng có quyền từ chối làm việc với Cơ quan cảnh sát cho đến khi bạn gặp được luật sư của bạn. Bạn có quyền yêu cầu luật sư của bạn có mặt trong mọi cuộc làm việc với Cơ quan cảnh sát, trong mỗi bản lời khai đều phải có chữ ký của luật sư. Lý do của bạn là bạn không có đủ kiến thức pháp luật khi làm việc cũng như khi trả lời câu hỏi của Cơ quan cảnh sát và pháp luật cho bạn có quyền có luật sư từ khi bạn bị tạm giữ. Bạn có quyền không chấp nhận bất cứ lý do nào mà Cơ quan cảnh sát đưa ra để từ chối quyền có luật sư của bạn. Quyền tối cao của bạn là giữ im lặng cho tới khi bị đưa ra Tòa.
Nếu bị CA đánh thì bạn nên làm gì? Nếu bị CA la lối, sỉ nhục thì bạn nên làm sao?
Theo qui định của Bộ luật TTHS tại Điều 7 về việc bảo hộ tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, tài sản của công dân: “Công dân có quyền được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, tài sản. Mọi hành vi xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, tài sản đều bị xử lý theo pháp luật.”
Như vậy khi công an đánh bạn, xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của bạn thì họ đã vi phạm nghiêm trọng pháp luật, và những hành vi đó của họ sẽ bị xử lý theo pháp luật. Bạn cần học thuộc điều này để khi những người công an thực hiện hành vi vi phạm pháp luật với bạn, thì bạn nhắc nhở họ. Bạn yêu cầu gặp cấp trên của họ để khiếu nại. Sau khi được tự do, bạn có quyền làm đơn tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của những công an đó với Viện kiểm sát hoặc kiện họ ra Tòa.
Bạn có quyền yêu cầu liên lạc với gia đình của bạn khi bị CA giam giữ hay không?
Theo qui định của Bộ luật TTHS tại Điều 85: thông báo về việc bắt:
“Người ra lệnh bắt, Cơ quan điều tra nhận người bị bắt phải thông báo ngay cho gia đình người đã bị bắt, chính quyền xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức nơi người đó cư trú hoặc làm việc biết. Nếu thông báo cản trở việc điều tra thì sau khi cản trở đó không còn nữa, người ra lệnh bắt, Cơ quan điều tra nhận người bị bắt phải thông báo ngay.”
Như vậy bạn có quyền yêu Cơ quan đang giam giữ bạn phải thông báo cho gia đình bạn biết về việc bạn bị bắt. Tương tự như quyền có luật sư của bạn, bạn có quyền từ chối làm việc cũng như trả lời câu hỏi của Cơ quan cảnh sát cho tới khi bạn biết chính xác rằng gia đình của bạn đã biết được việc bạn bị bắt.
Bạn có nên ký giấy nhận tội hay không? Nếu bị ép phải ký giấy nhận tội thì bạn nên ứng xử ra sao?
Theo qui định của Bộ luật TTHS tại Điều 9:
“Không ai bị coi là có tội và phải chịu hình phạt khi chưa có bản án kết tội của Toà án đã có hiệu lực pháp luật.” Như vậy chỉ Tòa án mới có quyền phán quyết bạn là người có tội hay không. Bất kỳ người nào ép buộc bạn ký giấy nhận tội là họ đã vi phạm pháp luật. Bạn nhớ thuộc điều này để nhắc nhở những người ép buộc bạn.Bạn cương quyết từ chối việc ký giấy nhận tội.
Bạn có thể làm gì nếu CA áp lực nơi hãng xưởng hoặc công ty nơi bạn làm việc để đuổi bạn?
Nếu bạn có bằng chứng về việc công an gây áp với nơi bạn làm việc để họ đuổi việc bạn thì bạn có quyền tố cáo hành vi vi phạm pháp luật đó với thủ trưởng hoặc cơ quan cấp trên của người công an đó; tố cáo tới cơ quan báo chí. Đồng thời bạn có quyền kiện chủ công ty đã đuổi việc bạn một cách trái pháp luật ra Tòa Lao động.
Nếu như CA đe dọa gia đình bạn thì bạn có thể khiếu nại nơi đâu?
Điều 74 Hiến pháp năm 1992 qui định:
“Công dân có quyền khiếu nại, quyền tố cáo với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân hoặc bất cứ cá nhân nào. Việc khiếu nại, tố cáo phải được cơ quan Nhà nước xem xét và giải quyết trong thời hạn pháp luật quy định. Mọi hành vi xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tập thể và của công dân phải được kịp thời xử lý nghiêm minh. Người bị thiệt hại có quyền được bồi thường về vật chất và phục hồi danh dự. Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống, vu cáo làm hại người khác.”
Như vậy khi công an khi công an đe dọa gia đình bạn thì bạn có quyền tố hành vi vi phạm pháp luật đó với thủ trưởng của người công an, hoặc cơ quan cấp trên của họ. Bạn cũng có thể gửi thông tin tới các cơ quan báo chí nhờ họ giúp đỡ. Những người công an có hành vi xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình bạn sẽ bị xử lý. Những thiệt hại mà họ gây ra cho gia đình bạn sẽ được bồi thường về vật chất và phục hồi danh dự.
Một số điều nên và không nên làm hoặc nói trong khi bị CA hỏi cung.
Theo qui định tại Điều 63 Bộ luật TTHS về những vấn đề phải chứng minh trong vụ án hình sự:
“Khi điều tra, truy tố và xét xử vụ án hình sự, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án phải chứng minh:
1. Có hành vi phạm tội xảy ra hay không, thời gian, địa điểm và những tình tiết khác của hành vi phạm tội;
2. Ai là người thực hiện hành vi phạm tội; có lỗi hay không có lỗi, do cố ý hay vô ý; có năng lực trách nhiệm hình sự hay không; mục đích, động cơ phạm tội;”
Như vậy, nghĩa vụ chứng minh hành vi vi phạm pháp luật thuộc về Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án. Bạn không có nghĩa vụ phải trả lời các câu hỏi của Cơ quan điều tra. Bạn có quyền giữ im lặng cho đến khi bạn bị đưa ra Tòa án để xét xử.Bạn có quyền yêu cầu luật sư của bạn có mặt trong buổi hỏi cung của Cơ quan điều tra, bạn có quyền tham khảo ý kiến luật sư của bạn về câu trả lời của bạn cho Cơ quan điều tra.
Mến chúc các bạn luôn bình an và vững tin vào lẽ phải trong mọi thử thách các bạn nhé!